Ukiut pingasut tulleriisiinnarlugit aningaasarsiorneq annikilleriarpoq
Kisitseqqinnerit takutippaat 2014-imi akit qaffakkiartornera ilanngaatigereerlugu tunisassiornerup nalinga (BNP) 1,6 pct.-imik appariarsimasoq. Kalaallit Nunaata aningaasarsiornera taamaalilluni ukiuni pingasuni malittuinnarni annikilleriarpoq, tassa 2012-imi annikilleriarneq -0,5 pct.-iusimavoq 2013-imilu -1,3 pct.-iulluni. 2014-imi aningaasarsiornerup annikilleriarneranut peqqutaanerpaavoq sanaartornermik tunisassiallit malunnaatilimmik kinguariarsimanerat.
Titartagaq 1.
Tunisassiornerup nalinga (BNP),
akit qaffakkiartornerat peerlugu
Malugiuk: 2005-2012-imi kisitsisit inaarutaasuupput, 2013-2014-imili kisitsigallarnerullutik. |
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit tunisassiornermit aallaavillit inuiaqatigiit aningaasaqarnerata ineriartorneranik ersersitsisarput. Naatsorsukkat takutittarpaat inuutissarsiutit inoqutigiillu aningaasaqarnerat, minnerunngitsumillu avammut niueqateqarnerup ingerlarna. Taamaasilluni nioqqutit kiffartuussutillu pilersiortorneqartut atorneqartullu naatsorsuusiatigut takussutissartaqalersarput. Saqqummersitaq manna, Naatsorsueqqissaartarfiup saqqummersitaani nuna tamakkerlugu naatsorsuutini ukiunik arlalinnik tunngaveqartuni, tallimassaraat.
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit 2012-moortut naatsorsoqqissaarneqarsimalerput, taamaasillutillu inaarutaasumik saqqummiunneqarsinnaanngorlutik. Taamaattorli tamanna kisitsisinut saqqummiuteriikkatsinnut, aningaasaqarnerup ineriartorsimaneranut tunngasunut, allannguutinik annertunerusunik kinguneqanngilaq. Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit inaarutaasut naatsorsoqqissaarnerisa takutippaat 2012-imi BNP -0,5 pct.-mik appariarsimasoq, tassa kisitsigallarluni naatsorsukkami -0,3 pct.-iusimagaluarpoq. Kisitsisit 2012-imeersut inaarutaasunngorneri tunngavissiipput BNP-ip 2013-imit 2014-imut kisitsisitai utaqqiisaasut nutarternissaannut. Kisitsisit utaqqiisaasut allannguutaat itinerusumik paasisaqarfigerusukkukku saqqummersitami “Nationalregnskab 2005-2014” kapitali 3 alakkarsinnaavat.
Takussutissiami ataaniittumi takuneqarsinnaapput BNP-ip aammalu BNP-ip innuttaasunut agguarnerata ineriartornera 2005-imit 2015-imut. Akit aalia-ngersimasut 2005-imeersut tunngavigalugit BNP-ip innuttaasunut agguarnera 2014-imi 196,5 t.kr.-imut appariarsimavoq ukiup siuliani 199,5 t.kr.-iusima-gami. Tamatuma assigaa innuttaasoq ataaseq 3 t.kr.-inik pilersitsinikinne-rulersimasoq, imaluunniit pct.-inngorlugu appariaat 1,5 pct.-iulluni.
Takussutissiaq
1. BNP aamma BNP innuttaasunut agguarlugu,
akini ingerlaavartuni akinilu aaliangersimasuni 2005-imit
aallaavilinni
Malugiuk: 2005-2012-mi kisitsisit inaarutaasuupput, 2013-2014-mili kisitsigallarnerullutik. |
Nuna tamakkerlugu naatsorsuutit FN-ip nunanut tamalaanut naatsorsueriaasissatut najoqqutassiai malillugit naatsorsugaapput, tamatumalu ajornanngissisippaa Kalaallit Nunaata aningaasaqarnerata nunanut allanut najoqqutassianik malinnittunut sanillersuussinnaanissaa. Titartakkami ataaniittumi Kalaallit Nunaanni aningaasaqarnerup ineriartornera nunanut toqqakkanut arlalinnut, nunallu OECD-mut ilaasut agguaqatigiissillugu ukiumut ineriartornerannut sanilliunneqarpoq.
Titartagaq 2. Kalaallit Nunaanni nunanilu allani BNP-p ineriartornivia, 2011-2014
Najoqqutaq: OECD.org |
Titartakkami qulaaniittumi erserpoq 2012-imiit 2014 ilanngullugu Kalaallit Nunaanni Finland-imilu aningaasarsiornikkut annikilleriarfiusimasoq. Finlandimili aningaasarsiornerup annikilleriarnera piffissap ingerlanerani milliartorsimasoq Kalaallit Nunaani paarlattuanik annertusiartorsimasoq. Nunani avannarlerni – Danmark eqqaassanngikkaanni – nunanilu OECD-imut ilaasortaaffiusuni piffissami 2011-miit 2014 ilanngullugu naleqarnerulersitsisarneq siuariartorfiusumik ingerlasimavoq.
Saqqummersitaq “Nationalregnskab 2005-2014” pdf-inngorlugu Naatsorsueqqissaartarfiup nittartagaani www.stat.gl-imi aaneqarsinnaavoq.
Tabelit sukumiisut saqqummersitamut “Nationalregnskab 2005-2014”-mut tunngasut www.stat.gl-imi aaneqarsinnaapput.
Paasisaqarnerorusukkuit Naatsorsueqqissaartafimmi pisortamut saaffiginnissinnaavutit: Anders Blaabjerg, e-mail abla@stat.gl, (tlf. 34 57 81).
Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga
Anders Blaabjerg
Naatsorsueqqissaartarfimmi pisortaq